Hamer/klauwtenen

Hamertenen en klauwtenen

Een hamerteen, klauwteen of mallet teen kan ontstaan bij alle tenen, behalve bij de grote teen. Een teen heeft net zoals een vinger drie kootjes; de grote teen heeft twee kootjes. Het eerste teenkootje bevindt zich bij de basis van de teen (aan de kant van de voet) en het derde teenkootje vinden we bij het topje van de teen. Tussen de kootjes zitten teengewrichtjes. De termen hamerteen en klauwteen worden vaak door elkaar gebruikt. Eigenlijk zijn er drie soorten teenafwijkingen te onderscheiden: hamerteen, klauwteen en mallet teen.

Ontstaan

Er is geen duidelijke oorzaak voor het ontstaan van hamer- of klauwtenen. Er zijn in het lichaam altijd twee soorten spieren: spieren die ervoor zorgen dat ledematen kunnen strekken en spieren die ervoor zorgen dat ledematen kunnen buigen. Deze spieren zijn in evenwicht. Als de balans tussen de verschillende buig- en strekspieren is verstoord, kunnen er hamertenen of klauwtenen ontstaan. Deze balans wordt meestal verstoord doordat de functie van de kleine voetspiertjes uitvalt, bijvoorbeeld door ouderdom, diabetes, reuma, gewrichtsslijtage, een neurologisch probleem of na een ongeval.

Naast het uitvallen van de functie van de kleine voetspiertjes kan een hallux valgus een oorzaak zijn van hamertenen. Een hamerteen of klauwteen komt ook vaak voor in combinatie met een scheefstand van de grote teen (hallux valgus). Bij een hallux valgus buigt de grote teen overmatig richting de andere tenen. De tweede teen kan hierdoor omhooggeduwd worden, waardoor een kromming in het gewricht kan ontstaan.

Symptomen

Er zijn drie soorten teenafwijkingen te onderscheiden: hamerteen, klauwteen en mallet teen.

• Bij een hamerteen is het gewrichtje tussen het eerste en tweede kootje gebogen.
• Bij een klauwteen is ook het gewrichtje tussen het tweede en derde kootje gebogen. Daarnaast is er ook nog een overstrekking van het gewrichtje tussen de kleine teen en het middenvoetsbeentje.
• Bij een mallet teen is het laatste gewrichtje van het kootje gebogen. Hierdoor ontstaat een kromming van het gewricht waardoor de teen naar de grond wijst.

Er zijn twee typen hamertenen te onderscheiden, namelijk de flexibele hamerteen en de rigide (stijve) hamerteen.

Een flexibele hamerteen is een teen met nog flexibele teengewrichten die met behulp van de vingers te strekken is. Meestal zijn flexibele hamertenen minder pijnlijk dan rigide hamertenen en heeft deze vorm minder invloed op de mobiliteit van mensen.
Rigide hamertenen zijn stijf. De tenen zijn niet recht te maken, zelfs niet wanneer men probeert de tenen met de vingers recht te buigen. Een rigide hamerteen kan erg pijnlijk zijn en de mobiliteit flink beperken. Op de hamertenen ontstaan vaak pijnlijke eeltplekken of likdoorns (eksterogen), doordat de tenen tegen de schoen drukken en schuren. Er kunnen hierdoor zelfs wonden aan de tenen ontstaan. De hamertenen zorgen ook voor meer druk onder de voorvoet, waardoor deze overbelast kan raken en pijnlijk kan worden.

Eelt en likdoorns die op de hamertenen ontstaan kunnen door een professionele pedicure verwijderd worden. Blijken deze likdoorns snel weer terug te komen, dan kan de podotherapeut hier oplossingen voor bieden.